Maleńka górska wioska. Wąskie uliczki tylko gdzieniegdzie zaszczycone są plamą asfaltu. Reszta to żwir i piach.

Przed urokliwymi i wiekowymi kamiennymi domkami soczyście zielenią się nagie krzaki kukurydz. Zaraz obok suszą się owoce poukładane w wysokie, schludne stosy. Przed kukurydzianym ogrodem – niski murek z piętrzących się jeden na drugim kamieni i głazików. W tle masywne i majestatyczne pasmo gór. Mgła chmur snuje się między ich czarnymi szczytami.

Wioska to punkt startowy. Ze śpiworami i karimatami kolebiącymi się u plecaków nasza grupa rusza na Wielki Mur Chiński. Zaczyna się niepozornie. Marsz żwawym krokiem między niekończącą się zielenią pól i poletek. Płaska, wygodna dróżka zachęca do rozmów i komentarzy o lekkości trasy. Nieco później pola przechodzą w las, dróżka w kamienistą ścieżynkę, która coraz stromiej pnie się w górę. Zamiast rozmów – przyspieszony oddech.

Kilkanaście metrów dalej drzewa rozstępują się, ukazując wyczekiwany widok. Nie przypomina on jednak panoramy Wielkiego Muru z pocztówek czy zdjęć na kartach magazynów turystycznych. Zamiast idealnie sześciennych zębów fortyfikacji – sypiące się lawiną gruzu kamienie. Zamiast szerokich, gładkich chodników przyjaznym luzackim klapkom i eleganckim szpilkom – poryta, nierówna powierzchnia strasząca widmem potknięć i zbitych kolan. Nierestaurowana część Muru – Jiankou – zachowuje swoją oryginalność i surowość setek ciężkich lat, które przypadły jej w udziale.

Bliskość jednego z architektonicznych cudów świata przepełnia naszą grupę gorączką ekscytacji. Wtem…

– Nie możemy wejść – ktoś z części grupy najbliżej Muru rzuca w naszą stronę.

– Jak to?!

– Nie dadzą drabiny.

Kto nie da? Jakiej drabiny? Wzrokiem podążamy za dłonią wskazującą szczyt ściany. W najwyższym jej miejscu, zaraz nad wydeptaną mnogimi wycieczkami ścieżce, siedzi babuleńka. Kapelusz z wielkim daszkiem osłania jej twarz od coraz mocniej grzejącego słońca, kiedy raz za razem popija sobie herbatę z małego termosu. Poniżej, rozgorączkowany przewodnik zapalczywie dyskutuje z siwym dziadkiem. Upływa kilka minut przepełnionych gestykulacjami i śpiesznie rzucanymi słowami. Wreszcie przewodnik sięga do kieszeni po zwitek banknotów. W tym samym momencie z góry zsuwa się sklecona z drewna drabina. Babcia z dziadziem życzą nam udanej i bezpiecznej wyprawy.

Już pierwsze kroki stawiane na Murze podpowiadają, że wyprawa nie będzie należała do najlżejszych. Chwiejące się sześciany kamieni obsuwają się spod stóp. Resztki stromych schodów wiodą to w górę, to w dół. Wkrótce, schody zmieniają się albo w sunące w dół głazowisko luźnych kamieni albo strzelające w niebo niemal niedostępne ściany. Każdy odcinek skłania do skrupulatnego analizowania wszelkich wystających kamieni, każdej wypustki, których można użyć, jako podporę dla dłoni czy stopy. A potem ścieżka znika. Zostaje tylko resztka ściany fortyfikacyjnej i przyklejony do niej wąziutki pasek wydeptanej ziemi. Z prawej strony mur. Z lewej, ginące między koronami drzew zwalisko kamieni. Wczepieni palcami w pozostałości ściany po prawej stronie, posuwamy się noga za nogą, starając się ignorować ziejącą przepaścią, nieistniejącą stronę lewą.

Kilka godzin później docieramy do naszego noclegu. Jedna z w miarę dobrze zachowanych wieży strażniczych będzie schronieniem na dzisiejszą noc. Pierwszy raz odkąd wyruszyliśmy stoimy na pewnym gruncie. Mimo to, nogi drżą od nieustannego wysiłku i jeszcze od czegoś, co dalekie jest fizycznym doznaniom. Pierwszy raz możemy się zatrzymać i chłonąć fenomen miejsca. Magiczny widok niekończącej się nitki muru, pojawiającej się i ginącej między koronami drzew. Bezkres zieleni lasów, czerni ostrych szczytów górskich i błękitu letniego nieba łączących się ze sobą linią horyzontu. Widok bezcenny z powodu swojego piękna, dzięki fenomenalnie ciężkiej drodze, jaką przeszliśmy cieszy podwójnie.

Nieco ponad godzinę pozostaje do zapadnięcia zmroku. Część z nas rozpierzcha się po niskich korytarzykach i zakamarkach wieży w poszukiwaniu osłoniętego miejsca do spania. Reszta przygotowuje ognisko. Ściany warowni i dach nieba tworzą klimatyczne patio. Wkrótce w jego centrum trzaska ogień odganiając wieczorny chłód. Nagle, zapadający w warowni mrok, rozbrzmiewa okrzykami radości i wiwatów. Tragarze z wioski w dolinie, przynieśli gorącą kolację i zgrzewki zimnego piwa. Nad nami, nocne niebo rozjaśniają fajerwerki. Pozostałości po jednym ze świąt czynią naszą noc jeszcze bardziej magiczną.